Каталіцкі Веснік Добрая Вестка ў тваім доме!
ПРАЦЭСІЯ З ПАЛЬМАМІ, ЕВАНГЕЛЛЕ Ў ГОД С
Евангелле Лк 19, 28–40
У той час:
Езус пайшоў далей, узыходзячы ў Ерузалем.
І калі Ён наблізіўся да Бэтфагіі і Бэтаніі, да гары, называнай Аліўнай, паслаў двух вучняў сваіх, кажучы: Ідзіце ў вёску, што перад вамі, і, калі ўвойдзеце ў яе, знойдзеце прывязанае асляня, на якое ніхто з людзей ніколі яшчэ не сядаў. Адвяжыце яго і прывядзіце.
А калі нехта спытаецца ў вас, навошта адвязваеце, скажыце яму так: Яно патрэбна Пану.
Пасланцы пайшлі і знайшлі ўсё так, як сказаў ім. А калі яны адвязвалі асляня, гаспадары яго запыталі іх: Навошта адвязваеце асляня?
Яны адказалі: Яно патрэбна Пану.
І прывялі яго да Езуса, і, накінуўшы на асляня сваё адзенне, пасадзілі Езуса. І калі Ён ехаў, рассцілалі адзенне сваё на дарозе. А калі наблізіўся да падножжа гары Аліўнай, усё мноства вучняў Ягоных пачало ў радасці гучным голасам славіць Бога за ўсе цуды, якія яны бачылі, кажучы:
Благаслаўлёны Кароль, які ідзе ў імя Пана! Спакой у небе і хвала на вышынях! Некаторыя фарысеі з натоўпу сказалі Яму: Настаўнік, забарані вучням Тваім. А Ён адказаў: Кажу вам, калі яны змоўкнуць, дык камяні закрычаць.
У сённяшнім Евангеллі згадваецца падзея пачатку Вялікага тыдня — урачысты ўезд Езуса ў Ерузалем. Гэта падзея, якая адкрывае шлях да Яго пакут, смерці і ўваскрэсення, напоўнена глыбокім сімвалізмам і прароцкім значэннем. Езус, які прыйшоў, каб выканаць волю Айца, уваходзіць у горад не як зямны ваяр і правіцель, але як Валадар супакою і Збаўца, які прыносіць людзям не палітычную свабоду, але збаўленне ад граху і смерці.
Асляня, на якім Езус уязджае ў Ерузалем, нясе моцны сімвалічны змест. У габрэйскай традыцыі асёл асацыюецца з мірным валадарствам. Уезд Езуса на асляняці, а не на баявым кані, падкрэслівае Яго пакорлівы і мірны характар місіі. Ён не прыходзіць як зямны правіцель, які кіруецца сілай, але як духоўны Валадар, які прыносіць збаўленне. Гэты ўчынак адсылае да прароцтва Захарыі: «Вось, кароль твой прыходзіць да цябе справядлівы і збаўца, пакорны, едзе на асле» (Зах 9, 9). Гэта прароцтва падкрэслівае, што ўваход Езуса напоўнены духоўным і прароцкім значэннем.
Калі людзі кладуць сваё адзенне перад Езусам, іх учынак мае глыбокі сэнс і напоўнены глыбокай сімволікай. У тыя часы гэта было выразам павагі і прызнання, падобны жэст часта выказваўся ў адносінах да караля ці ўладара. Гэты ўчынак сведчыць аб падпарадкаванні і пакоры, а таксама аб гатоўнасці прызнаць валадарства асобы, да якой ён адрасаваны. Ускладанне адзення на дарогу было не проста знешнім актам, але глыбінным знакам таго, што людзі аддаюць частку сябе і свайго дабра.
Для нас гэтая сцэна становіцца глыбокім духоўным урокам і выклікам. Адзенне ў біблійным кантэксце сімвалізуе індывідуальнасць, дабрабыт і статус. Аддаць яго азначае ахвяраваць тое, што мае асабістую каштоўнасць, дзеля прызнання вышэйшай улады. Гэта не толькі знак павагі, але і чын, які патрабуе ўнутранай адвагі і даверу.
Сёння ж гэты жэст можна разглядаць як заклік да нас: ці здольныя мы адмовіцца ад уласных прыярытэтаў, звыклага камфорту і ўласных планаў дзеля служэння Хрысту? Ці гатовыя мы не толькі словамі, але і рэальнымі ўчынкамі паказаць, што Ён з’яўляецца Валадаром нашага жыцця? Адданне свайго адзення Езусу — гэта сімвал поўнай даверлівасці і ахвярнасці. У практычным сэнсе гэта можа азначаць, што мы гатовыя дзяліцца сваім часам, сіламі і дабром дзеля Хрыста і бліжніх. Як людзі, якія пакідалі ўсё перад Ім, мы таксама павінны навучыцца пакідаць свае страхі, сумненні і эгаізм, адкрываючы свае сэрцы Яму.
Гэты жэст нагадвае, што наша вера павінна быць актыўнай і бачнай не толькі ў словах, але і ва ўчынках. Гэта заклік да дзеяння, да таго, каб кожны дзень сваімі рашэннямі і спосабам жыцця сведчыць пра тое, што мы прызнаем Езуса нашым Валадаром. Няхай гэтая сцэна натхняе нас на глыбокую развагу і вызваленне ад усяго, што можа перашкаджаць нашаму духоўнаму шляху.
Натоўп вітае Езуса воклічамі, якія натхнёныя 118-м псальмам: «Благаслаўлёны той, хто прыходзіць у імя Пана». Гэты псальм традыцыйна выкарыстоўваўся падчас святкавання Пасхі і сімвалізаваў надзею і радасць. Аднак людзі бачаць у Езусе ў асноўным палітычнага вызваліцеля, што ўводзіць іх у супярэчнасць з сапраўднай духоўнай місіяй Езуса, які прыйшоў вызваліць ад граху, а не ад рымскай улады.
Фарысеі, якія назіраюць за гэтай сцэнай, патрабуюць, каб Езус прымусіў вучняў замаўчаць: «Настаўнік, забарані вучням Тваім» (Лк 19, 39). Яны бачаць у гэтых воклічах пагрозу парадку і баяцца магчымых канфліктаў. Але Езус адказвае: «Калі яны змоўкнуць, дык камяні закрычаць» (Лк 19, 40). Гэта сімвалічна паказвае, што Божая слава і Яго план збаўлення не могуць быць прыглушаны чалавечай воляй. Нават калі людзі будуць маўчаць, уся прырода будзе сведчыць пра веліч Бога.
Сённяшняя падзея мае глыбокае духоўнае значэнне для кожнага з нас. Езус уваходзіць не толькі ў Ерузалем, але і ў нашы сэрцы. Ці гатовыя мы прыняць Яго як нашага Валадара, адкрыць сваё сэрца і ісці за Ім шляхам пакоры, любові і служэння? Гэты момант заклікае нас пераасэнсаваць, наколькі наша вера жывая, і ці выяўляецца яна не толькі ў словах, але і ва ўчынках.
Сёння, распачынаючы Вялікі Тыдзень, мы запрошаныя ў поўні глыбіні сваіх сэрцаў разважаць пра ахвяру Езуса, якая адкрыла нам шлях да вечнага жыцця. Няхай гэтыя дні стануць для нас часам глыбокай засяроджанасці, пакаяння і аднаўлення веры, каб мы маглі прыняць Езуса ў сваім жыцці і ісці за Ім з адданасцю і любоўю. Няхай нашы сэрцы, як і дарога ў Ерузалем, стануць месцам, дзе Валадар супакою знойдзе свой шлях.
ІМША, ЕВАНГЕЛЛЕ Ў ГОД С
Евангелле Лк 23, 1–49
У сённяшнім Евангеллі мы засяроджваем сваю ўвагу на муцы і смерці Езуса Хрыста, падзеі, якая ляжыць у аснове нашай веры і нашага збаўлення. Гэты евангельскі ўрывак не толькі нагадвае нам пра гістарычную рэальнасць пакут Збаўцы, але і адкрывае глыбокія духоўныя праўды, якія маюць прамыя адносіны да нашага жыцця. Мука Езуса — гэта не проста апісанне мінулага, але жывое слова, якое заклікае нас да пераасэнсавання нашага ўласнага шляху веры.
Пачынаючы з суда над Езусам перад Пілатам, мы бачым, як несправядлівасць і грэх чалавецтва выяўляюцца ў поўнай меры. Пілат, хоць і прызнае нявіннасць Езуса, аддае Яго на волю натоўпу, які патрабуе смерці нявіннага. Гэта адлюстроўвае не толькі слабасць чалавечай волі перад ціскам грамадскай думкі, але і глыбокую трагедыю граху, які засляпляе сэрцы людзей (пар. Лк 23, 1–25). У гэтым эпізодзе мы бачым, як Езус, нягледзячы на сваю нявіннасць, прымае на сябе цяжар чалавечых грахоў, каб перамагчы іх сваёй любоўю. Яго маўчанне перад абвінавачаннямі і спакой у часе суда — гэта прыклад таго, як мы павінны трымацца праўды нават у самых цяжкіх абставінах.
Нясучы свой крыж, Езус звяртаецца да жанчын Ерузалема: «Не плачце па Мне, а плачце па сабе і па дзецях вашых» (Лк 23, 28). Жанчыны займаюць унікальнае месца ў гісторыі пакут Езуса, а іх роля ў Вялікім Тыдні ярка падкрэслівае моц і значнасць далікатных і шчырых пачуццяў. На фоне крыку і жорсткасці натоўпу, здрады Юды, адрачэння Пятра і страхаў вучняў яны застаюцца вернымі, змагаюцца са сваімі страхамі і аказваюць падтрымку Езусу ў цяжкія моманты.
Іх любоў, выяўленая ў найменш прыкметных, але значных жэстах,— у малітве, клопаце і прысутнасці, — з’яўляецца своеасаблівым кантрастам да абыякавасці і варожасці свету. Іх дзейнасць не патрабуе гучнай пахвалы ці ўдзячнасці, яна праяўляецца праз пастаянную і тонкую дапамогу, якая мае вялікую сілу ў спагадзе і суперажыванні.
Жанчыны, якія суправаджалі Езуса на шляху да крыжа, нагадваюць сучасным вернікам пра неабходнасць не баяцца любові і пакоры. Яны вучаць, што праз далікатнасць і клопат можна ствараць моцныя сувязі паміж людзьмі і супрацьстаяць абыякавасці, якая распаўсюджваецца ў сучасным грамадстве. Іх прыклад заклікае нас вярнуць у сваё жыццё пачуццёвасць, уменне заўважаць чужыя пакуты і дзеля гэтага рабіць нават маленькія, але каштоўныя ўчынкі любові. Такім чынам, жанчыны з’яўляюцца не толькі сведкамі гісторыі Хрыста, але і яе важнымі ўдзельнікамі, якія праз сваю прысутнасць і спачуванне дапамагаюць вернікам глыбей зразумець сутнасць хрысціянскага шляху і любові.
На Галгофе Езус дае нам найвялікшы ўрок міласэрнасці і прабачэння. Нават у момант найвялікшых пакут Ён моліцца: «Ойча, прабач ім, бо не ведаюць, што робяць» (Лк 23, 34). Гэтая малітва паказвае, што Езус не толькі прымае пакуты, але і ператварае іх у акт любові і прымірэння. Ён не абвінавачвае тых, хто Яго распяў, але прабачае ім, адкрываючы шлях да збаўлення для ўсіх, хто паверыць у Яго. Гэты ўрок прабачэння асабліва важны для нас, бо ў нашым жыцці часта сустракаюцца сітуацыі, калі мы адчуваем сябе абражанымі або пакрыўджанымі. Езус вучыць нас, што прабачэнне — гэта не слабасць, а сіла, якая дазваляе нам вызваліцца ад цяжару крыўды і нянавісці.
Смерць Езуса на крыжы — гэта не канец, але пачатак новага жыцця. Яго апошнія словы, ці крык з крыжа: «Ойча, у рукі Твае аддаю дух Мой» (Лк 23, 46) — паказваюць поўную даверлівасць і адданасць Богу. Крык Езуса на крыжы сімвалізуе больш, чым проста Яго фізічныя пакуты — ён з’яўляецца глыбокім духоўным пасланнем чалавецтву. Гэта заклік адкрыць свае сэрцы для спачування і чуласці, для разумення болю іншых людзей. Езус паказаў, што сапраўдная сіла крыецца ў міласэрнасці і любові, якія не патрабуюць ніякіх умоў або ўзнагарод.
Гэты крык заклікае кожнага перагледзець свае прыярытэты. Ён вучыць, што сапраўднае багацце заключаецца не ў назапашванні для сябе, а ў тым, каб дзяліцца і дапамагаць іншым, асабліва з тым, хто ў нястачы. Гэты заклік — вечны напамін пра тое, што праз учынкі любові і міласэрнасці кожны можа зрабіць свет лепшым, нават калі гэтыя ўчынкі здаюцца нязначнымі.
Езус запрашае нас жыць згодна любові, якая выходзіць па–за рамкі эгаізму, і міласэрнасцю, якая здольная зменшыць боль і пакуты іншых. Гэтая любоў патрабуе штодзённага навучання і дзейнасці — праз увагу да маленькіх драбніц, праз здольнасць слухаць, разумець і падтрымліваць нават у самых складаных сітуацыях. Такім чынам, крык Езуса з’яўляецца не толькі малітвай, звернутай да Бога, але і прамым заклікам да людзей навучыцца жыць у любові і пяшчоце адзін да аднаго.
Сотнік, які стаў сведкам смерці Езуса, прызнае: «Сапраўды, Чалавек гэты быў справядлівы» (Лк 23, 47). Гэтае прызнанне паказвае, што нават у самым цёмным моманце праўда можа засвяціць і перамяніць сэрцы людзей. Мы таксама павінны быць сведкамі праўды і справядлівасці ў нашым жыцці, нават калі гэта патрабуе ад нас мужнасці і самаадданасці.
Езус вучыць нас прымаць пакуты з даверлівасцю да Бога. Ён не шукае вінаватых, але перажывае боль як акт любові і прымірэння. Гэта нагадвае нам, што нашыя пакуты могуць мець глыбокі сэнс, калі мы прымаем іх з верай і адданасцю Богу. Яго словы і ўчынкі нагадваюць нам пра важнасць прабачэння і міласэрнасці, нават у самых цяжкіх абставінах. Прабачэнне — гэта не толькі акт міласэрнасці да іншых, але і спосаб вызваліцца ад уласнай крыўды і болю. Смерць Езуса паказвае, што нават у самым цёмным моманце праўда і любоў могуць перамагчы. Мы павінны верыць, што Бог заўсёды з намі, нават у нашых самых цяжкіх выпрабаваннях.
Хрысціянская пакора заключаецца ў тым, каб быць побач з іншымі ў іх пакутах, прымаючы гэтыя цяжкасці з мужнасцю і спачуваннем. Такое стаўленне дазваляе не толькі лепш зразумець боль іншага, але і наблізіцца да Бога. Праз пакору і суперажыванне можна адкрыць сапраўдную сутнасць хрысціянскага жыцця і духоўна ўзрастаць.
У заключэнне, сённяшняе Евангелле заклікае нас жыць у адпаведнасці з навукай Езуса. Мы павінны навучыцца прымаць свае пакуты з даверлівасцю да Бога, прабачаць тых, хто нас крыўдзіць, і заўсёды шукаць праўду і любоў у нашым жыцці. Няхай прыклад Езуса натхняе нас быць сведкамі Яго міласэрнасці і збаўлення ў нашым свеце. Няхай мы, як і Езус, знаходзім сілу ў малітве і даверы да Бога, нават у самых цяжкіх момантах жыцця. Няхай наша вера будзе крыніцай надзеі і сілы для тых, хто нас акружае.
Разважанні падрыхтаваў кс. кан. д–р Сяргей Сурыновіч
для друку
