Сёлета споўнілася 110 гадоў з дня пачатку Першай сусветнай вайны. Два з паловай гады фронт сусветнага канфлікту праходзіў па тэрыторыі Беларусі. У паласе ваенных дзеянняў апынуліся і касцёлы. Першая сусветная вайна пачалася 28 ліпеня 1914 года, калі Аўстрыя абвясціла вайну Сербіі. Гэта быў крок у адказ на забойства наступніка аўстра-венгерскага трона Франца Фердынанда, якога за месяц да таго застрэліў у ...
Читать далее »Гісторыя
Манастыр у Браславе і абраз Маці Божай Браслаўскай на старых выявах
На электронным рэсурсе бібліятэкі імя Урублеўскіх Літоўскай акадэміі навук апублікаваная лічбавая копія гравюры другой паловы XVIII стагоддзя, на якой выяўлены абраз Маці Божай Браслаўскай. Кідаюцца ў вочы якаснае мастацкае выкананне і “водныя” матывы ў афармленні. Выява з’яўляецца сведчаннем часу, калі пашыралася шанаванне гэтага цудадзейнага абраза. Сама гравюра не надта вялікая: 17,8 на 11,2 сантыметраў – крыху большая за стандартную паштоўку. ...
Читать далее »Якім быў фэст у Будславе даўней
Будслаўскі фэст – гэта адначасова і рэлігійная ўрачыстасць, і культурная з’ява. Для людзей, якія жылі ў блізкіх і далёкіх ваколіцах Будслава, фэст быў падзеяй абавязковай. Да цудоўнага абраза Маці Божай ішлі пешшу і ехалі на фурманках, прыходзілі і каталікі, і праваслаўныя. Мы пашукалі на старонках старых газет і часопісаў апісанні фэстаў у Будславе ў даўно мінулыя гады. Нейкі І. Станоўскі ...
Читать далее »Як беларускія ксяндзы ў Кітаі Рускай місіяй кіравалі
Апостальскі экзархат у кітайскім Харбіне – даволі нестандартная старонка ў гісторыі беларускага каталіцкага руху ХХ стагоддзя. І хоць сам экзархат і не быў накіраваны на беларусаў, без беларускіх святароў ён мог і не адбыцца. Горад Харбін быў заснаваны расійскімі ўладамі на тэрыторыі кітайскай Манчжурыі ў 1898 годзе як вузлавая станцыя Кітайскай усходняй чыгункі (КВЖД). І неўзабаве, кажучы словамі праваслаўнага архіепіскапа ...
Читать далее »Да гісторыі будаўніцтва касцёла святога Апостала Андрэя ў Лынтупах
Налета Лынтупская парафія будзе святкаваць 125-годдзе ад пачатку будаўніцтва касцёла св. Апостала Андрэя. Як у невялікім мястэчку паўстала вялікая святыня, каторая нават сучаснікам падавалася агромністай? Паспрабуем адказаць на гэтае пытанне. У гісторыі сакральнай архітэктуры ёсць перыяд імклівага росквіту касцельнага будаўніцтва, падчас якога на тэрыторыі Беларусі за кароткі час у вялікай колькасці паўсталі святыні высокай эстэтычнай вартасці. Гэты перыяд пачынаецца напярэдадні ...
Читать далее »Радыё, бібліятэка і біскупы. Што дала дыяспара Касцёлу ў Беларусі
З самых розных прычынаў цягам ХХ стагоддзя многа беларусаў выязджала з Радзімы на Захад. І шмат хто з іх нават на чужыне не забываўся на беларускую справу, развіваючы яе за мяжой. Іх дасягненнямі Касцёл у Беларусі карыстаецца і сёння. Вельмі доўгі час эмігранты з Беларусі, пераязджаючы за мяжу, раствараліся сярод мясцовага насельніцтва ды эмігрантаў з іншых суседніх краін, найперш сярод ...
Читать далее »Каталіцкія святыні мястэчка Лужкі і ваколіцаў
Сёлетні год багаты на гістарычныя юбілеі. Спаўняецца 510 гадоў ад першай згадкі ў гістарычных крыніцах адразу некалькіх паселішчаў нашага рэгіёна. У 1514 годзе ў дакументах упершыню былі згаданыя Глыбокае, Верхняе, Казлоўшчына, Мосар, Лужкі. Пагаворым гэтым разам пра Лужкі, а найперш пра хрысціянскія святыні, якія існавалі ў гэтым паселішчы. Канечне ж, першая згадка не азначае даты заснавання населенага пункта. Каля Лужак, ...
Читать далее »Кс. Зянон Якуць. Да 100-годдзя адыходу ў вечнасць
9 студзеня 1924 года ў Шаркаўшчыне ва ўзросце 29 гадоў памёр кс. Зянон Якуць. Ён быў адным з нямногіх святароў, якія сто гадоў таму ўжывалі беларускую мову ў казаннях. “Няведама, што вышэй было ў асобе Кс. З.: яго пастырства духоўнае, яго беларускасьць, ці яго важкасьць, як чалавека. Усе гэтыя тры ўласнасьці нябожчыка станавілі адзін суцэльны, адзін ідэальны, адзін нязвычайны характар”, ...
Читать далее »Ксёндз Францішак Будзька і каталіцкія выданні па-беларуску
Летась перад святам Божага Нараджэння на адным з польскіх інтэрнэт-аўкцыёнаў мне трапілася невялікая кніжка, якую прадаваў чалавек з Кракава. Гэтая кніжка была выдадзеная ў 1914 годзе ў Вільні, надрукаваная па-беларуску лацінкай. Загаловак выдання – “Karotkaje wyjaśnieńnie abradau R-Katalickaho kaścioła”. Наверсе вокладкі ёсць надпіс – “Выданне “Беларуса” №5”. На 64 старонках кнігі простымі словамі апісваюцца рэчы, якія датычаць каталіцкай літургіі – ...
Читать далее »Каплічка святога Язафата ў Глыбокім
Сёлета 12 лістапада споўнілася чатырыста гадоў з дня пакутніцкай смерці святога Язафата Кунцэвіча, апекуна Віцебскай дыяцэзіі. На працягу некалькіх стагоддзяў часткай краявіду Глыбокага была каплічка святога Язафата, таму самы час пра яе ўзгадаць. Каплічка стаяла пры дарозе з Глыбокага ў Беразвечча, на правы бок ад дарогі. Цяпер там падворак дома, які мае адрас Савецкая, 114, а на месцы каплічкі засталося ...
Читать далее »