Разважанне на чацвер, ІІІ тыдзень Вялікага посту

Евангелле Лк 11, 14–23

У той час:

Езус выганяў злога духа нематы. А калі злы дух выйшаў, нямы чалавек загаварыў, і людзі здзівіліся. Але некаторыя з іх казалі: Ён выганяе дэманаў сілаю Бэльзэбула, князя дэманаў. А іншыя, выпрабоўваючы, патрабавалі ад яго знаку з неба.

Але Ён, ведаючы іх думкі, сказаў ім: Усялякае валадарства, якое падзялілася ў самім сабе, спусташаецца, і дом падае на дом. Калі ж і сатана раздзяліўся ў сабе, як устаіць валадарства ягонае? Вы ж кажаце, што Я сілаю Бэльзэбула выганяю злых духаў. А калі Я сілаю Бэльзэбула выганяю злых духаў, то сыны вашыя сілаю каго выганяюць іх? Таму яны будуць вашымі суддзямі. Калі Я пальцам Божым выганяю злых духаў, то прыйшло да вас Божае Валадарства. Калі ўзброены асілак пільнуе свой двор, у бяспецы маёнтак ягоны. Калі ж мацнейшы за яго нападзе і пераможа яго, то возьме ўсю зброю яго, на якую той спадзяваўся, і раздасць здабычу сваю. Хто не са Мною, той супраць Мяне, і хто не збірае са Мною, той раскідвае.

У сённяшнім Евангеллі Езус выганяе духа нематы. Гэты эпізод паказвае не толькі моц Хрыста, але і розныя рэакцыі людзей на цуды, якія Ён здзяйсняў. Адны бачылі ў Ім Божага пасланца, які прынёс збаўленне і надзею, іншыя ж імкнуліся знайсці прычыны, каб паставіць пад сумнеў Яго аўтарытэт і ўладу. Такі канфлікт поглядаў падкрэслівае, што нават перад відавочнымі знакамі Божай прысутнасці людзі могуць заставацца няўпэўненымі або нават варожымі.

У той час у Палестыне было шмат заклінальнікаў і чараўнікоў, якія выкарыстоўвалі розныя магічныя практыкі для выгнання дэманаў. Аднак Езус не належыць да іх ліку. Яго ўлада над злымі духамі не мае нічога агульнага з магіяй або заклінаннямі. Ён дзейнічае сілай Божай, і гэта відавочна для тых, хто мае веру. Абвінавачванні ў выкарыстанні сілы Бэльзэбула паказваюць, што Яго ворагі не могуць адмаўляць факту цудаў, але імкнуцца прыпісаць іх злым сілам. Гэта сведчыць пра іхняе сляпое нявер’е і адмову прызнаць у Езусе Месію.

Езус, ведаючы іх думкі, адказвае ім: «Усялякае валадарства, якое падзялілася ў самім сабе, спусташаецца, і дом падае на дом. Калі ж і сатана раздзяліўся ў сабе, як устаіць валадарства ягонае? Вы ж кажаце, што Я сілаю Бэльзэбула выганяю злых духаў» (Лк 11, 17–18). Гэтыя словы паказваюць, што сатана не можа дзейнічаць супраць самога сябе. Калі б Езус выганяў дэманаў сілай Бэльзэбула, гэта азначала б, што царства зла падзялілася, што супярэчыць яго прыродзе. Езус падкрэслівае, што Яго ўлада над злымі духамі — гэта доказ перамогі Божай сілы над сіламі цемры.

Бэльзэбул — гэта імя, якое выкарыстоўваецца ў Бібліі для абазначэння аднаго з дэманічных істот або самога д’ябла. Імя «Бэльзэбул» паходзіць ад фінікійскага бажаства Баал-Зебуба (гбр. בַּעַל זְבוּב — «Пан мух»), якое пазней у габрэйскай і хрысціянскай традыцыях стала асацыявацца з д’яблам або адным з яго дэманаў.

Езус далей паказвае, што Яго дзеянні — гэта праява Божай сілы: «Калі Я пальцам Божым выганяю злых духаў, то прыйшло да вас Божае Валадарства» (Лк 11, 20). Выраз «палец Божы» сімвалізуе магутнасць Бога, якая выяўляецца ў гэтым выпадку праз цуды. Гэта нагадвае нам пра тое, што Божае Валадарства ўжо сярод нас, і Езус — Яго галоўны прадстаўнік. Яго цуды — гэта знакі, якія паказваюць на прысутнасць Бога сярод людзей.

Прыклад, які Езус далей прамаўляе, дапаўняе гэтую думку: «Калі ўзброены асілак пільнуе свой двор, у бяспецы маёнтак ягоны. Калі ж мацнейшы за яго нападзе і пераможа яго, то возьме ўсю зброю яго, на якую той спадзяваўся, і раздасць здабычу сваю» (Лк 11, 21–22). Езус паказвае, што Ён звязвае сатану, моцнага ворага, і вызваляе тых, хто знаходзіўся ў яго палоне. Гэта сведчыць пра Яго перамогу над злом і ўсталяванне Божага Валадарства.

Ён таксама падкрэслівае, што няма нейтральнасці ў духоўнай барацьбе: «Хто не са Мною, той супраць Мяне, і хто не збірае са Мною, той раскідвае» (Лк 11, 23). Гэта значыць, што кожны з нас павінен зрабіць выбар: быць на баку Езуса і Божага Валадарства або супрацьстаяць ім. Няма сярэдняга шляху, бо нейтральнасць у духоўных пытаннях — гэта ўжо паражэнне.

Гэты ўрывак Евангелля нагадвае нам пра важнасць адзінства ў веры і неабходнасць прызнання Божай сілы ў нашым жыцці. Езус паказвае, што Яго ўлада над злымі духамі — гэта доказ перамогі Божай любові над сіламі зла. Мы таксама павінны быць адзінымі ў нашых мэтах і дзеяннях, каб супрацьстаяць злу і будаваць Божае Валадарства на зямлі.

Езус заклікае нас адкрыць сэрцы для Божай прысутнасці і прызнаць Яго дзеянне ў нашым жыцці. Часта мы можам не заўважаць знакаў Божай ласкі, але Езус нагадвае, што Яго сіла заўсёды з намі. Мы павінны давяраць Яму і ісці за Ім, бо толькі Ён можа даць нам сапраўдную свабоду і радасць.

На заканчэнне, сённяшняе Евангелле нагадвае нам пра важнасць веры, адзінства і прызнання Божай моцы. Няхай гэтыя словы стануць для нас заклікам да глыбокай духоўнай перамены і актыўнага ўдзелу ў будаванні Божага Валадарства. Няхай мы заўсёды памятаем, што Езус — наш Пан і Збаўца, які перамагае зло і вядзе нас да вечнага жыцця.

Разважанне падрыхтаваў кс. кан. д–р Сяргей Сурыновіч

для друку для друку