Разважанне на пятніцу, V тыдзень Вялікага посту

Евангелле Ян 10, 31–42

У той час:

Юдэі зноў узялі камяні, каб укаменаваць Езуса. Але Езус сказаў ім: Шмат добрых учынкаў паказаў Я вам ад Айца. За які з гэтых учынкаў хочаце каменаваць Мяне?

Юдэі адказалі Яму: Не за добры ўчынак хочам укаменаваць Цябе, а за блюзнерства і за тое, што Ты, будучы чалавекам, робіш сябе Богам.

Езус адказаў ім: Ці не напісана ў Законе вашым «Я сказаў: вы багі»? Тыя, да каго было скіравана слова Божае, названы багамі, а Пісання нельга парушыць. То чаму ж вы гаворыце таму, каго Айцец асвяціў і паслаў у свет: Блюзнерыш, — за тое што Я сказаў: Я Сын Божы? Калі Я не раблю справы Айца Майго, не верце Мне. Аднак калі раблю, і не верыце Мне, паверце справам Маім, каб пазналі і ведалі, што Айцец ўва Мне, а Я ў Ім.

Тады яны зноў намагаліся схапіць Яго, але Ён ухіліўся ад рукі іхняй і пайшоў зноў за Ярдан, на месца, дзе спачатку хрысціў Ян. І заставаўся там. Многія прыйшлі да Яго і казалі: Ян не ўчыніў ніводнага цуду, але ўсё, што Ян казаў пра Яго, было праўдай. І шмат хто паверыў там у Яго.

У сённяшнім Евангеллі мы бачым, як Езус сутыкаецца з варожасцю габрэяў, якія не разумеюць Яго місіі і бачаць у Ім пагрозу сваім звычаям і ўладзе. Гэты ўрывак раскрывае глыбокую супярэчнасць паміж імкненнем Езуса да збаўлення чалавецтва і закрытасцю сэрцаў тых, хто адмаўляецца прыняць Яго як Сына Божага. Езус кажа: «Шмат добрых учынкаў паказаў Я вам ад Айца. За які з гэтых учынкаў хочаце каменаваць Мяне?» (Ян 10, 32). Гэтыя словы — не проста абарона, але заклік да розуму і сэрца, каб людзі зразумелі, хто Ён такі.

Габрэі адказваюць: «Не за добры ўчынак хочам укаменаваць Цябе, а за блюзнерства і за тое, што Ты, будучы чалавекам, робіш сябе Богам» (Ян 10, 33). Яны не могуць прыняць, што Езус — не проста чалавек, але Сын Божы, які адкрывае ім аблічча Айца. Езус спасылаецца на Пісанне, каб паказаць, што Яго словы — не блюзнерства, але праўда: «Ці не напісана ў Законе вашым: “Я сказаў: вы багі”? Тыя, да каго было скіравана слова Божае, названы багамі, а Пісання нельга парушыць. То чаму ж вы гаворыце таму, каго Айцец асвяціў і паслаў у свет: “Блюзнерыш”, — за тое, што Я сказаў: Я Сын Божы?» (Ян 10, 34–36). Езус нагадвае, што калі нават людзей, якія прымаюць слова Божае, маглі назваць багамі, то наколькі большы Ён, які пасланы Айцом і выконвае Яго волю, мае права на такі тытул.

Габрэі, якія не могуць прыняць Езуса, адлюстроўваюць небяспеку духоўнай слепаты, выкліканай ігнараваннем праўды. У гэтым кантэксце можна задаць пытанне: ці гатовыя мы да прызнання праўды, якая часта выходзіць за рамкі нашых звыклых уяўленняў? Духоўная глухата праяўляецца і ў сучасным свеце, калі мы не заўважаем дзеянняў Бога ў нашым жыцці і не прыслухоўваемся да Яго.

Езус паказвае, што Яго ўчынкі сведчаць пра Яго адзінства з Айцом: «Калі Я не раблю справы Айца Майго, не верце Мне. Аднак калі раблю, і не верыце Мне, паверце справам Маім, каб пазналі і ведалі, што Айцец ува Мне, а Я ў Ім» (Ян 10, 37–38). Гэта важны момант: Езус не проста заклікае да веры ў Яго словы, але прапануе звярнуць увагу на Яго дзеянні. Яго цуды, Яго любоў да грэшнікаў, Яго гатоўнасць аддаць сябе за іншых — усё гэта сведчыць пра Яго боскасць. Езус акцэнтуе ўвагу на Яго справы, якія адлюстроўваюць Божую волю: «Айцец ува Мне, а Я ў Ім». Гэтыя словы кажуць нам пра глыбокае адзінства і гармонію паміж Богам і Езусам. Гэты прынцып адлюстроўваецца ў нашым жыцці, калі мы робім добрыя ўчынкі і становімся сведкамі Божай любові.

Габрэі, спасылаючыся на закон і традыцыі, не бачылі выканання гэтых абяцанняў у Хрысце. Між тым Езус не адмаўляе Старога Запавету, але выконвае яго. Гэта нагадвае нам пра неабходнасць зразумець Божы план у гісторыі, дзе ўсе падзеі звязаны паміж сабой. У дзеяннях габрэяў можна заўважыць схільнасць да абароны традыцыйных рамак, якія сталі формаю без зместу. У сучаснасці мы таксама часам затрымліваемся на знешніх праявах духоўнага жыцця, забываючыся пра сапраўдную сутнасць любові і веры.

Аднак габрэі застаюцца глухімі да гэтай праўды. Яны зноў намагаюцца схапіць Яго, але Езус ухіляецца ад іх і адыходзіць за Ярдан, на месца, дзе Ян Хрысціцель пачынаў сваю місію (Ян 10, 39–40). Там многія прыходзяць да Яго і прызнаюць, што Ян, хоць і не зрабіў ніводнага цуду, быў праўдзівым сведкам Езуса: «Усё, што Ян казаў пра Яго, было праўдай» (Ян 10, 41). Гэта нагадвае нам, што вера часта пачынаецца са сведчання іншых, але павінна перарасці ў асабісты досвед сустрэчы з Езусам.

Езус не толькі вучыць словамі, але і праз свае дзеянні паказвае, кім Ён ёсць. Гэта навука важная ў паўсядзённым жыцці верніка: вера не можа існаваць без канкрэтных спраў любові, служэння і міласэрнасці. Евангелле прапануе нам задумацца, як нашы ўчынкі адлюстроўваюць нашу веру. Нават сведчанні Яна Хрысціцеля, хоць і былі праўдзівымі, не маглі замяніць асабістай сустрэчы з Хрыстом. Сёння кожны чалавек мае магчымасць перажыць гэтую сустрэчу праз малітву, сакрамэнты і Божую прысутнасць у бліжніх. Гэта заклік да духоўнага пошуку і яднання з Езусам.

Сённяшні ўрывак Евангелля нагадвае нам пра небяспеку духоўнай слепаты. Габрэі, якія лічылі сябе тымі, хто ведае Бога, не змаглі прызнаць Яго ў Езусе, бо іх сэрцы былі зачыненыя перад праўдай. Як казаў прарок Ісая: «Сэрца гэтага народа ацвярдзела, і вушамі сваімі цяжка чуюць, і вочы свае заплюшчылі» (Іс 6, 10). Езус жа прапануе нам іншы шлях — шлях веры, якая грунтуецца не толькі на словах, але і на дзеяннях, якія сведчаць пра Яго адзінства з Айцом.

Езус, нават ва ўмовах варожасці, працягвае з верай адкрываць праўду. Гэта для нас прыклад таго, як святло Божай праўды можа пераадолець канфлікты і прадузятасць. Гэтыя моманты прапануюць разважаць пра тое, як евангельскія праўды могуць уплываць на наша жыццё і натхняць нас ісці за Езусам, сведчыць пра Яго і несці Яго любоў у свет.

Сённяшняе Евангелле заклікае нас адкрыць свае сэрцы для праўды, якую Езус прынёс у свет. Яно нагадвае нам, што вера — гэта не проста прызнанне нейкіх фактаў, але жывы досвед сустрэчы з Богам, які прыйшоў, каб выратаваць нас. Няхай гэтыя словы натхняюць нас шукаць Езуса ў нашым жыцці, верыць у Яго дзеянні і ісці за Ім, каб мы маглі спазнаць сапраўдную свабоду і радасць жыцця ў Божай ласцы.

Разважанне падрыхтаваў кс. кан. д–р Сяргей Сурыновіч

для друку для друку