У той час:
Езус сказаў сваім вучням: Калі справядлівасць вашая не пераўзыдзе справядлівасці кніжнікаў і фарысеяў, то вы не ўвойдзеце ў Валадарства Нябеснае.
Вы чулі, што было сказана продкам: Не забівай; а хто заб’е, падпадае пад суд. А Я кажу вам, што кожны, хто гневаецца на брата свайго, падпадае пад суд. Хто ж скажа брату свайму «рака», падпадае пад Высокую раду, а хто скажа «неразумны», падпадае пад геену вогненную.
Таму, калі ты прынясеш дар свой да ахвярніка і ўспомніш там, што брат твой мае нешта супраць цябе, пакінь там дар свой перад ахвярнікам і ідзі спачатку памірыся з братам сваім, і тады прыйдзі і прынясі дар свой.
Мірыся з праціўнікам тваім хутка, пакуль ты з ім яшчэ ў дарозе, каб праціўнік не аддаў цябе суддзі, а суддзя не аддаў цябе слузе, і не ўкінулі цябе ў вязніцу. Сапраўды кажу табе: не выйдзеш адтуль, пакуль не аддасі апошні грош.
У сённяшнім Евангеллі Езус адкрывае нам глыбокі сэнс Божай справядлівасці, якая выходзіць далёка за межы знешняга выканання закона. Ён кажа: «Калі справядлівасць вашая не пераўзыдзе справядлівасці кніжнікаў і фарысеяў, то вы не ўвойдзеце ў Валадарства Нябеснае» (Мц 5, 20). Гэтыя словы — гэта заклік да пераўтварэння нашага сэрца, да справядлівасці, якая грунтуецца на любові, а не на фармальнай і знешняй набожнасці. Кніжнікі і фарысеі старанна выконвалі ўсе патрабаванні закона, але іх справядлівасць была знешняй, без глыбокай перамены сэрца. Езус жа заклікае нас да большага — да справядлівасці, якая выходзіць з любові да Бога і да бліжняга.
Езус пачынае з таго, што цытуе запаведзь: «Не забівай» (Мц 5, 21). Але Ён ідзе далей, паказваючы, што нават гнеў і абразлівыя словы могуць стаць прычынай яе парушэння. «Кожны, хто гневаецца на брата свайго, падпадае пад суд» (Мц 5, 22). Гэта паказвае, што Божыя запаведзі ахопліваюць не толькі нашы ўчынкі, але і нашы думкі, пачуцці і словы. Езус навучае нас, што сапраўдная справядлівасць пачынаецца з чыстага сэрца, якое не трымае злосці і крыўды. Нават калі мы не здзяйсняем фізічнага гвалту, нашы словы і пачуцці могуць раніць іншых і аддаляць нас ад Бога.
Прыклад з ахвярнікам (пар. Мц 5, 23–24) яшчэ больш паглыбляе гэту думку. Езус кажа, што нават самы шчыры абрад, самая багатая ахвяра не маюць сэнсу, калі мы не прымірыліся з тымі, каго мы маглі пакрыўдзіць. Гэта паказвае, што нашы адносіны з Богам непадзельныя ад нашых адносін з бліжнімі. Калі мы хочам быць блізкімі да Бога, мы павінны быць блізкімі да людзей, якіх Ён паставіў на нашым шляху. Наша малітва і нашы ахвяры набываюць сапраўдны сэнс толькі тады, калі яны вынікаюць з чыстага сэрца і прымірэння з бліжнімі.
Езус таксама заклікае нас да хуткага прымірэння: «Мірыся з праціўнікам тваім хутка, пакуль ты з ім яшчэ ў дарозе» (Мц 5, 25). Гэта не проста парада, але неабходнасць для нашага духоўнага здароўя. Нявырашаныя канфлікты, не прабачаныя крыўды могуць стаць цяжарам для нашай душы і перашкодай для нашага збаўлення. Езус папярэджвае, што калі мы не прымірымся, то можам апынуцца ў «вязніцы» (пар. Мц 5:26) — у стане адчужэння ад Бога і ад людзей. Гэты вобраз паказвае, што крыўды і злосць могуць стаць турмой для нашай душы, з якой мы не зможам вызваліцца, пакуль не адпусцім свой гнеў і злобу.
Сённяшняе Евангелле нагадвае нам, што сапраўдная справядлівасць — гэта не толькі выкананне правіл, але і жыццё ў любові. Мы пакліканыя не толькі ўнікаць зла, але і актыўна чыніць дабро, прабачаць і служыць. Езус заклікае нас да справядлівасці, якая паўзыходзіць знешнюю набожнасць і датыкаецца самага сэрца чалавека. Наша вера павінна быць жывой і дзейснай, якая выяўляецца не толькі ў малітве, але і ў нашых адносінах з бліжнімі.
Няхай гэтае Евангелле натхняе нас да пераасэнсавання нашых адносін з Богам і з бліжнімі. Няхай мы, як вучні Езуса, будзем імкнуцца да чыстага сэрца, да прымірэння і да справядлівасці, будзем сапраўднымі сведкамі Хрыста ў нашым свеце.
Разважанне падрыхтаваў кс. кан. д-р Сяргей Сурыновіч
