У той час, калі Езус быў са сваімі вучнямі, моцна ўзрушыўся і засведчыў, кажучы: Сапраўды, сапраўды кажу вам, што адзін з вас Мяне выдасць. Вучні глядзелі адзін на аднаго, не ведаючы, пра каго Ён кажа.
Быў адзін з вучняў Ягоных, якога любіў Езус і які спачываў на грудзях Езуса. Яму і кіўнуў Сымон Пётр, каб ён даведаўся, хто гэта можа быць, пра каго Ён кажа. Той жа прыпаў да грудзей Езуса і спытаў: Пане, хто гэта?
Езус адказаў: Той, каму Я намачу і падам кавалак хлеба. І намачыў кавалак, і падаў яго Юдзе Сымонаваму Іскарыёту. І пасля спажыцця кавалка ўвайшоў у яго д’ябал.
І Езус сказаў яму: Што робіш, зрабі хутчэй. Але ніхто з тых, хто быў за сталом, не зразумеў, чаму Ён так сказаў яму. Паколькі Юда меў каліту з грашыма, то некаторыя думалі, што Езус сказаў яму: Купі, што нам трэба на свята, альбо каб даў што–небудзь убогім. А ён, спажыўшы кавалак, адразу выйшаў. А была ноч.
Калі ён выйшаў, Езус сказаў: Цяпер услаўлены Сын Чалавечы, а Бог услаўлены ў Ім. Калі Бог уславіўся ў Ім, то і Бог уславіць Яго ў сабе, і хутка ўславіць Яго.
Дзеці, яшчэ крыху Я буду з вамі. Будзеце шукаць Мяне, але як сказаў юдэям, так і вам кажу цяпер: Куды Я іду, вы пайсці не можаце.
Кажа Яму Сымон Пётр: Пане, куды Ты ідзеш?
Адказаў яму Езус: Куды Я іду, ты не можаш цяпер пайсці за Мною, але пойдзеш за Мною пасля.
Сказаў Яму Пётр: Пане, чаму я не магу цяпер пайсці за Табою? Жыццё сваё аддам за Цябе. Адказаў яму Езус: Жыццё сваё аддасі за Мяне? Сапраўды, сапраўды кажу табе: певень не праспявае, як ты тройчы адрачэшся ад Мяне.
У аўторак Вялікага тыдня Евангелле запрашае нас задумацца пра таямніцу здрады і вернасці, пра тое, як чалавечая слабасць можа сутыкнуцца з Божай міласэрнасцю. Гэты ўрывак раскрывае глыбокія духоўныя праўды, якія дапамагаюць нам зразумець, як важна заставацца вернымі Богу, нават калі мы адчуваем страх і няўпэўненасць.
Езус, ведаючы, што Яго гадзіна набліжаецца, моцна ўзрушыўся і сказаў вучням: «Сапраўды, сапраўды кажу вам, што адзін з вас Мяне выдасць» (Ян 13, 21). Гэтыя словы выклікаюць замяшанне сярод вучняў. Яны не могуць зразумець, хто з іх здолее здрадзіць Настаўніка. Гэта нагадвае нам, што здрада можа быць бліжэй, чым мы думаем. Жыццё паказвае, што пад ціскам абставін — страху, няўпэўненасці, грамадскай думкі або проста слабасці нашай чалавечай прыроды — мы можам здрадзіць Богу. Гэтая здрада не заўсёды выглядае як вялікі і відавочны ўчынак; часам яна праяўляецца праз нашыя дробныя грахі, маўчанне, калі трэба заступіцца за праўду, або праз нашу няздольнасць пастаяць за веру, калі гэта патрабуе адвагі.
Юда Іскарыёт, адзін з дванаццаці, становіцца прыладай для выканання здрады — гэта трагічны прыклад таго, як грэх і спакуса могуць авалодаць чалавекам, калі ён аддаляецца ад Бога і сваёй духоўнай асновы. Юда быў адным з дванаццаці абраных вучняў, ён быў блізкі да Езуса, бачыў Яго цуды і чуў Ягонае вучэнне. Аднак, нягледзячы на гэтую блізкасць, яго сэрца засталося адкрытым для спакусы.
Калі Езус кажа Юдзе: «Што робіш, зрабі хутчэй» (Ян 13:27), гэта не толькі імператыў, але і прызнанне таго, што Юда ўжо зрабіў свой выбар. Езус ведае сэрца Юды і бачыць, што той ужо паддаўся злу. Словы Езуса — гэта не праява злосці або адчаю, але прызнанне свабоднай волі, якой Бог надзяляе кожнага чалавека. Юда мог бы выбраць іншы шлях, але ён вырашыў ісці за сваімі нізіннымі памкненнямі, якія прывялі яго да здрады.
Евангеліст падкрэслівае, што «пасля спажыцця кавалка ўвайшоў у яго д’ябал» (Ян 13:27). Гэта паказвае, як грэх, калі яму дазваляюць увайсці ў сэрца, можа цалкам авалодаць чалавекам. Юда, які быў блізкі да Езуса, не здолеў пераадолець сваю слабасць і паддаўся спакусе. Гэта нагадванне пра тое, што ніхто не застрахаваны ад падзення, нават тыя, хто знаходзіцца блізка да Бога.
Але гэты ўрывак таксама паказвае, што Езус, нават ведаючы пра здраду Юды, застаецца верным сваёй місіі. Ён кажа: «Цяпер услаўлены Сын Чалавечы, а Бог услаўлены ў Ім» (Ян 13, 31). Гэта значыць, што здрада і пакуты стануць часткай Божага плану збаўлення. Езус прымае сваю долю з пакорай і даверам да Айца, навучаючы нас, што нават у самых цяжкіх абставінах мы павінны заставацца вернымі Божай волі.
Пётр, які заўсёды быў запальчывым і адданым, пытаецца Езуса: «Пане, куды Ты ідзеш?» (Ян 13, 36). Ён гатовы ісці за Езусам нават на смерць, але Езус адказвае: «Жыццё сваё аддасі за Мяне? Сапраўды, сапраўды кажу табе: певень не праспявае, як ты тройчы адрачэшся ад Мяне» (Ян 13, 38). Гэта нагадвае нам, што наша вернасць часта выпрабоўваецца ў моманты слабасці. Пётр, які лічыў сябе моцным, не здолеў вытрымаць выпрабавання страху і адмовіўся ад Езуса. Але гэта таксама паказвае, што Божая міласэрнасць заўсёды дае нам шанец на пакаянне і аднаўленне.
Сённяшняе Евангелле павучае нас некалькім важным духоўным урокам, якія дапамагаюць лепш зразумець наша жыццё ў веры. Юда, які быў адным з бліжэйшых вучняў Езуса, не здолеў пераадолець сваю слабасць і паддаўся спакусе. Яго гісторыя нагадвае нам, што нават тыя, хто знаходзіцца блізка да Бога, могуць збіцца з шляху, калі не будуць пільнымі да сваіх слабасцяў. Мы таксама схільныя да грахоў, якія могуць аддаліць нас ад Бога, таму важна заўсёды быць уважлівымі да стану нашага сэрца, маліцца і шукаць Божай дапамогі, каб не паддацца спакусе.
Езус, ведаючы пра сваю блізкую смерць, застаецца верным сваёй місіі. Ён паказвае нам прыклад таго, як прымаць Божую волю, нават калі яна супярэчыць нашым спадзяванням або здаецца цяжкай. У жыцці кожнага з нас бываюць моманты, калі абставіны здаюцца непераадольнымі, але Езус нагадвае, што давер да Бога і вернасць Ягонаму шляху — гэта аснова нашай веры. Нават у цяжкіх выпрабаваннях мы павінны захоўваць веру і ісці за Хрыстом.
Гісторыя Пятра, які адмовіўся ад Езуса, але пазней пакаяўся, нагадвае нам пра Божую міласэрнасць. Ніколі не позна вярнуцца да Бога, нават калі мы зрабілі памылкі. Божая ласка заўсёды дае нам шанец на аднаўленне і новы пачатак. Гэта асабліва важна памятаць у моманты адчаю або сумненняў, калі здаецца, што нашы памылкі не прабачальныя. Божая міласэрнасць не мае меж, і Бог заўсёды гатовы прабачыць і прыняць нас, калі мы звяртаемся да Яго са шчырым сэрцам.
Нарэшце, гэты ўрывак Евангелля заклікае нас да вернасці. Езус паказвае, што ісці за Ім — гэта не заўсёды лёгка, але гэта шлях, які вядзе да Жыцця. Мы павінны быць гатовыя аддаць Богу ўсё, што маем, і заставацца вернымі Яму ў кожнай сітуацыі. Вернасць — гэта не толькі словы, але і ўчынкі, якія паказваюць нашу любоў да Бога і да бліжняга.
Такім чынам, сённяшняе Евангелле нагадвае нам пра важнасць пільнай духоўнай барацьбы, давер Божай волі, прыняцце Яго міласэрнасці і вернай трываласці ў кожнай складанай сітуацыі. Гэта шлях, які вядзе нас да сапраўднай свабоды і радасці ў Хрысце.
Разважанне падрыхтаваў кс. кан. д–р Сяргей Сурыновіч
