Разважанне на суботу, ІV тыдзень Вялікага посту

Евангелле Ян 7, 40–53

У той час:

Людзі з натоўпу, калі пачулі словы Езуса, казалі: Ён сапраўды прарок. Другія казалі: Гэта Месія. А іншыя казалі: Хіба з Галілеі прыйдзе Месія? Ці ж не сказана ў Пісанні, што Месія прыйдзе з роду Давіда і з мястэчка Бэтлеема, адкуль быў Давід? І вось адбылася з–за Яго спрэчка ў народзе. Некаторыя з іх хацелі схапіць Яго, але ніхто не ўсклаў на Яго рукі.

Вярнуліся слугі да першасвятароў і фарысеяў, а тыя сказалі ім: Чаму вы не прывялі Яго?

Слугі адказалі: Ніколі яшчэ ніхто не гаварыў так, як гэты чалавек.

Фарысеі сказалі ім: Няўжо і вас увялі ў зман? Можа, паверыў у Яго хто з кіраўнікоў або з фарысеяў? Але гэты натоўп, які не ведае Закону, пракляты.

Тады Нікадэм, які быў адным з іх, і прыходзіў да Езуса раней, сказаў ім: Ці наш Закон асуджае чалавека, пакуль не выслухаюць яго і не даведаюцца, што ён робіць?

На гэта адказалі яму: Можа, і ты з Галілеі? Даследуй і ўбачыш, што з Галілеі не паўстане прарок.

І разышліся кожны да свайго дому.

У сённяшнім Евангеллі мы бачым, як словы Езуса выклікаюць розныя рэакцыі сярод людзей. Некаторыя з натоўпу, пачуўшы Яго, кажуць: «Ён сапраўды прарок». Іншыя прызнаюць Яго Месіяй, але ёсць і тыя, хто сумняваецца: «Хіба з Галілеі прыйдзе Месія?» (Ян 7, 40–41). Гэтыя сумненні паказваюць, як чалавечыя меркаванні і суджэнні могуць засланяць праўду. Людзі, якія слухаюць словы Езуса, спасылаюцца на Пісанне, кажучы, што Месія павінен паходзіць з роду Давіда і нарадзіцца ў Бэтлееме. Аднак яны не разумеюць, што Езус, хаця і вырас у Галілеі, сапраўды нарадзіўся ў Бэтлееме, як прадказвала Пісанне. Іх няведанне паказвае, як чалавечыя меркаванні могуць быць абмежаванымі і павярхоўнымі. Яны судзяць па знешніх адзнаках, не спрабуючы глыбей зразумець сутнасці. Гэта нагадвае нам, як часта мы самі, спасылаючыся на аўтарытэты або традыцыі, забываемся на самае галоўнае — на пошук праўды. Мы схільныя адмаўляць тое, што не ўпісваецца ў нашы ўяўленні, нават калі гэта адпавядае Божым абяцанням. Такім чынам, гэтая сітуацыя з’яўляецца прыкладам таго, як наша няведанне і забабоны могуць перашкаджаць нам прызнаць Божую праўду, нават калі яна знаходзіцца перад нашымі вачыма.

Спрэчкі сярод натоўпу паказваюць, што словы Езуса выклікаюць не толькі зацікаўленасць, але і раздзяленне. Некаторыя хацелі схапіць Яго, але ніхто не адважыўся гэта зрабіць. Гэта паказвае на тое, што Божы провід вядзе Езуса, бо Яго час яшчэ не настаў. Нават слугі, пасланыя, каб схапіць Яго, вяртаюцца з пустымі рукамі і прызнаюць: «Ніколі яшчэ ніхто не гаварыў так, як гэты чалавек» (Ян 7, 46). Гэтыя словы — сведчанне таго, што Езус не проста настаўнік ці прарок, але той, хто мае ўладу ад самога Бога. Але фарысеі, замест таго каб прызнаць праўду, абвінавачваюць натоўп у няведанні Закону і нават называюць іх «праклятымі». Гэта паказвае, як гордасць і прадузятасць могуць знішчыць праўду нават перад тымі, хто лічыць сябе знаўцамі Божага слова.

Нікадэм, які быў фарысеем і членам сінедрыёна, габрэйскага кіраўнічага органа, цяпер выступае ў абарону справядлівасці. Ён, які раней прыходзіў да Езуса ўначы, каб паслухаць Яго вучэнне (пар. Ян 3, 1–21), пытаецца ў фарысеяў: «Ці наш Закон асуджае чалавека, пакуль не выслухаюць яго і не даведаюцца, што ён робіць?» (Ян 7, 51). Гэтае пытанне ўказвае на важнасць справядлівасці, якая з’яўляецца асновай Божага Закону. Нікадэм нагадвае фарысеям, што нават у іх уласнай традыцыі існуе прынцып, паводле якога чалавек мае права быць выслуханым, перш чым яго асудзяць. Гэта адлюстроўвае Божую мудрасць, якая заклікае нас да разважлівасці і цярплівасці ў ацэнцы іншых. Нікадэм, хоць і не адкрыта прызнае Езуса Месіяй, усё ж паказвае, што яго сэрца адкрыта для праўды. Ён не баіцца выказаць сваё меркаванне, нават калі яно супярэчыць меркаванням іншых. Гэта прыклад таго, як верны чалавек можа стаяць на баку справядлівасці, нават калі гэта небяспечна.

Але фарысеі, замест таго каб прызнаць сваю памылку, абвінавачваюць Нікадэма: «Можа, і ты з Галілеі?» (Ян 7, 52). Гэтае пытанне не толькі выяўляе іх пагарду да жыхароў Галілеі, але і паказвае, як іх гордасць і забабоны замінаюць быць аб’ектыўнымі. Фарысеі, якія лічаць сябе знаўцамі Закону, адмаўляюцца нават разгледзець магчымасць таго, што Езус можа быць Месіяй. Яны сканцэнтраваны на сваіх уласных меркаваннях і традыцыях, што робіць іх сляпымі да Божых дзеянняў. Гэта нагадвае нам, як чалавечая гордасць можа стаць перашкодай для прыняцця Божай праўды. Фарысеі, не жадаючы прызнаць, што могуць памыляцца, закрываюць сябе ад магчымасці спазнаць Збаўцу.

Сённяшняе Евангелле заклікае нас быць адкрытымі на Божую праўду, нават калі яна супярэчыць нашым уласным меркаванням. Мы павінны шукаць праўду не ў знешніх адзнаках, але ў глыбіні Божага слова. Евангелле нагадвае нам, што Божы план часта выклікае спрэчкі і супраціўленні, але мы павінны заставацца вернымі праўдзе, нават калі гэта выклікае небяспеку. Мы бачым, як важна быць справядлівымі і адкрытымі, як гэта зрабіў Нікадэм. Мы павінны ўстрымлівацца ад паспешных меркаванняў і спрабаваць зразумець іншых, перш чым асуджаць іх. Нарэшце, Евангелле нагадвае нам, што Божыя шляхі не заўсёды зразумелыя нам, але мы павінны давяраць Богу.

Сённяшняе Евангелле заклікае нас жыць у святле веры, адкрывацца Божай праўдзе і заставацца вернымі нашаму пакліканню. Няхай словы Езуса натхняюць нас шукаць Бога ў нашым штодзённым жыцці, асабліва праз малітву, чытанне Евангелля і ўдзел у Эўхарыстыі. Няхай мы, як Езус, будзем сведкамі Божай міласэрнасці і праўды, нягледзячы на цяжкасці і выклікі. Хай наша жыццё будзе адказам на Яго заклік да любові і служэння.

Разважанне падрыхтаваў кс. кан. д–р Сяргей Сурыновіч

для друку для друку