Каталіцкі Веснік Добрая Вестка ў тваім доме!
Евангелле Лк 9, 22 — 25
У той час:
Езус сказаў сваім вучням: Сын Чалавечы павінен выцерпець шмат, адкінуць Яго старэйшыны, першасвятары і кніжнікі, і будзе забіты, і на трэці дзень уваскрэсне. Усім жа сказаў: Калі хто хоча ісці за Мною, няхай адрачэцца ад самога сябе, штодня бярэ крыж свой і ідзе за Мною. Бо, хто хоча ўратаваць жыццё сваё, загубіць яго. А хто загубіць жыццё сваё дзеля Мяне, той уратуе яго. Бо якая карысць чалавеку, калі ён здабудзе ўвесь свет, а сябе самога загубіць ці пашкодзіць сабе?
Сённяшняе Евангелле паводле Лукі (Лк 9, 22–25) раскрывае глыбокую сутнасць хрысціянскага жыцця і вучыць нас пра значэнне самаадрачэння і прыняцця свайго крыжа. Езус абвяшчае, што Сын Чалавечы павінен шмат выцерпець, быць адкінутым старэйшынамі, першасвятарамі і кніжнікамі, быць забітым і на трэці дзень уваскрэснуць (пар. Лк 9, 22). Ён ведаў, што Яму наканавана несці крыж і прайсці праз пакуты дзеля збаўлення свету. Гэта таксама з’яўляецца першым намёкам для яго вучняў на тое, якім чынам Яму наканавана пакутаваць — праз распяцце. Кожны, асуджаны рымлянамі на распяцце, павінен быў несці крыж да месца пакарання, дзе яго павінны былі забіць. Гэтае дзеянне служыла паказам асуджэння і зневажання для тых, хто думаў пра паўстанне супраць улады Рыма, ці здзяйсняў цяжкае злачынства. Езус быў асуджаны на крыжовую смерць несправядліва, верны Божай волі, прыняў крыж дзеля нашага збаўлення. Бог ператварыў самую страшную прыладу катавання ў найвялікшы знак любові. Разважаючы над укрыжаваннем Хрыста, мы ўсведамляем, што з аднаго боку крыж з’яўляецца сімвалам болю, цярпення і мучаніцтва. Але, з іншага боку, крыж з’яўляецца знакам паяднання, спакою і любові, знакам перамогі — у крыжы і на крыжы Бог найбольш выразна паказаў, як моцна Ён любіць кожнага чалавека.
Езус заклікае сваіх вучняў: «Калі хто хоча ісці за Мною, няхай адрачэцца ад сябе, і возьме крыж свой, і ідзе за Мною» (Лк 9, 23). Гэты заклік закранае глыбіню нашага сэрца і разумення нашага жыцця. Адрачэнне ад сябе азначае адмовіцца ад свайго «я», перастаць лічыць сябе цэнтрам свету і даверыць сваё жыццё Хрысту. Гэта значыць, што нашы ўласныя жаданні і амбіцыі павінны саступіць месцу Божым планам і волі. Важна разумець, што Езус не прапануе ўзяць Яго крыж — кожны паслядоўнік Хрыста мае свой уласны крыж, які ён павінен несці.
У той жа час святы Пётр піша ў сваім апостальскім пасланні: «…Калі чыніце дабро і церпіце, то маеце ласку ў Бога. Вы для таго пакліканы; бо і Хрыстус цярпеў за вас, пакідаючы вам прыклад, каб вы ішлі следам за Ім. Ён не ўчыніў граху, і не было падману ў вуснах Ягоных. Ён, калі Яму зласловілі, не зласловіў у адказ, калі цярпеў, не пагражаў, але давяраў сябе таму, хто судзіць справядліва. Ён сам, у сваім целе ўзнёс грахі нашыя на дрэва, каб мы, пазбыўшыся грахоў, жылі дзеля справядлівасці. Ранамі Яго вы аздароўленыя» (1 П 2, 20б–24).
Чалавек павінен адрачыся ад сябе. Што ж гэта значыць? Адзін вучоны наступным чынам раскрывае сэнс гэтага: Пётр аднойчы адрокся ад свайго Пана. Іншымі словамі, ён кажа пра Езуса: «Я не ведаю Яго». Адрачыся ад сябе азначае: «Я не ведаю сябе». Гэта значыць адмаўляць сваё жыццё — разглядаць асабістае «я» так, як быццам бы яго зусім не існавала. Звычайна мы ацэньваем сябе так, як быццам наша «я» самае важнае ў свеце. Калі ж мы давяраем сябе Езусу, мы павінны забыць, што наша «я» існуе.
Калі Езус заклікае нас узяць свой крыж, гэта азначае быць гатовымі вынесці самыя цяжкія выпрабаванні дзеля вернасці Яму. Езус ведаў, што значыць распяцце і цяжкія пакуты, калі бачыў, як рымляне распіналі паўстанцаў уздоўж дарог для страшнага папярэджання іншым. Прыняцце крыжа азначае гатоўнасць пайсці на самыя страшныя выпрабаванні дзеля вернасці Хрысту.
Чалавек павінен узяць свой крыж. Езус ведаў, што такое распяцце на крыжы. Калі Яму было прыблізна адзінаццаць гадоў, Юда Галілеянін падняў паўстанне супраць Рыма. Ён зрабіў налёт на царскі арсенал у горадзе Сепфорыс (гістарычнай сталіцы Галілеі), які знаходзіўся ўсяго ў сямі кіламетрах ад Назарэта. Помста рымлян была хуткай і жорсткай. Сепфорыс быў спалены дашчэнту, жыхары былі прададзены ў рабства, а дзве тысячы паўстанцаў былі распяты на крыжах, устаноўленых уздоўж дарог, каб яны служылі страшным папярэджаннем тым, хто думаў пра паўстанне.
Адрачэнне ад сябе і прыняцце крыжа азначае перагляд усіх мірскіх каштоўнасцей і нормаў. «Бо якая карысць чалавеку, калі ён здабудзе ўвесь свет, а сябе самога загубіць ці пашкодзіць сабе?» (Лк 9, 25). Вучань Хрыста павінен думаць не пра тое, «колькі я магу атрымаць», а «колькі я магу даць», не «што бяспечней зрабіць», а «як паступіць правільна». Жыццё хрысціяніна азначае гатоўнасць ахвяраваць сабой дзеля служэння іншым і дзеля Евангелля Хрыста.
Вернасць Богу ў гэтым жыцці будзе ўзнагароджана ў вечным жыцці. Калі мы будзем верныя Яму ў гэтым свеце, Ён будзе верны нам у будучым. Але калі мы адрачомся ад Яго, прыйдзе дзень, калі Ён адрачэцца ад нас.
Сённяшняе Евангелле паказвае нам, што следаванне за Хрыстом патрабуе ад нас глыбокага самаадрачэння і гатоўнасці прыняць свой крыж. Езус вучыць нас, што жыццё хрысціяніна азначае гатоўнасць прынесці ахвяру дзеля вернасці Яму і пераймаць Яго прыклад. Гэта азначае, што мы павінны быць гатовыя знесці цяжкасці, выпрабаванні і нават цярпенні, каб заставацца вернымі сваёй веры і Яго навуцы.
Няхай словы Езуса натхняюць нас на шчырае служэнне і вернасць незалежна ад выпрабаванняў, якія нам трэба перажыць, ведаючы, што нашая вернасць будзе ўзнагароджана ў вечным жыцці. Няхай наша адданасць Хрысту і гатоўнасць несці свой крыж будуць сведчаннем нашай любові і вернасці Богу.
Разважанне падрыхтаваў кс. канонік Сяргей Сурыновіч
для друку
