Каталіцкі Веснік Добрая Вестка ў тваім доме!
Евангелле Ян 16, 12–15
У той час:
Езус сказаў сваім вучням: Яшчэ шмат чаго маю сказаць вам, але цяпер вам гэтага не знесці. Калі ж прыйдзе Ён, Дух праўды, навучыць вас усёй праўдзе. Бо не ад сябе будзе прамаўляць, а будзе казаць вам усё, што пачуў, і будучыню абвесціць вам. Ён уславіць Мяне, бо ад Майго возьме і абвесціць вам.
Усё, што мае Айцец, гэта маё. Таму Я сказаў вам, што з Майго возьме і абвесціць вам.
Боская інтрыга: калі матэматыка становіцца любоўю
Некалі ў дзяцінстве я мучыўся над школьнай задачай: «Калі 1+1+1=3, то як атрымліваецца, што 1+1+1=1?» Настаўніца матэматыкі толькі паківала галавой — маўляў, дзіця яўна блытае арыфметыку з нечым яшчэ. А я проста намагаўся спасцігнуць Тройцу! І ведаеце што? Праз колькі год я зразумеў: дзіцячая логіка выявілася мудрэйшай, чым дарослыя формулы.
Калі Бог гуляў у кубікі
Уявіце: да стварэння свету Найвышэйшы не сядзеў у касмічнай адзіноце, як праграміст перад пустым экранам. Не! Як кажа кніга Прыпавесцяў, Мудрасць «была пры Ім, як майстар», «весяліліся перад Яго абліччам увесь час». Боская Майстэрня кіпела творчай радасцю — Айцец, Сын і Дух стваралі сусвет у адзіным парыве любові.
Вы калі-небудзь назіралі, як працуе сапраўдная каманда? Уявім сабе, сям’я рыхтуе святочны абед: бацька кроіць, маці гатуе, дзіця накрывае на стол. Усе занятыя розным, але мэта адна — агульная радасць. Прыкладна так, толькі ў бясконца ўзнёслым сэнсе, «працавала» Тройца над стварэннем сусвету.
І самае дзіўнае: больш за ўсё Боская Мудрасць радавалася не зоркам, не галактыкам, а «сынам чалавечым» — нам з вамі! Уяўляеце? Ва ўсім космасе самым цікавым праектам для Стварыцеля аказаўся… чалавек.
Вянок ці непаразуменне?
«Чым ёсць чалавек, што Ты пра яго памятаеш?» — запытвае псальміст, нібы сучасны чалавек, які згубіўся сярод хмарачосаў мегаполіса. Сапраўды, лёгка адчуць сябе казуркай у свеце, дзе «штучны інтэлект» абыгрывае чэмпіёнаў, а касмічныя караблі барозняць галактыкі.
Але вось парадокс: менавіта чалавек стварыў гэты так званы ШІ, менавіта чалавек запусціў гэтыя караблі. Божая задума атрымалася. Мы сапраўды «мала меншыя ад анёлаў», але ўвенчаныя “славаю і веліччу». У нас ёсць тое, чаго няма ў самых дасканалых машын, – здольнасць любіць па-боску.
Калі бацька ўсю ноч едзе праз усю Беларусь, каб забраць сына з армii, ён не лічыць кошт бензіну і не думае пра страчаны сон. Ён проста любіць — і ў гэтым адлюстроўваецца вобраз Тройцы. Айцец аддае Сябе ў Сыне, Сын прыносіць Сябе ў ахвяру, Дух вылівае любоў у сэрцы. І мы, створаныя па Іх вобразе, здольныя на такую ж самаахвярную любоў.
Любоў, якая вылілася ў вайберы
«Любоў Божая вылілася ў сэрцы нашыя праз Духа Святога, які дадзены нам» — пісаў апостал Павел. У яго часы любоў вылівалася праз лісты, пропаведзі, справы міласэрнасці. А сёння? Сёння яна выліваецца праз паведамленні падтрымкі, грошавыя пераводы на карту тых, хто патрабуе дапамогі, допісы ў сацыяльных сетках на абарону прыгнечаных.
Нядаўна прачытаў гісторыю: дзяўчынка з Хабараўска збірала грошы на лячэнне незнаёмага хлопчыка з Калінінграда, убачыўшы пост у інтэрнэце. «А што, калі гэта мая маці была б на яго месцы?» – патлумачыла яна свой учынак. Вось яна – патройная любоў у дзеянні: дзяўчынка атрымала ад Айца здольнасць спачуваць. Хрыстус даў ёй прыклад ахвярнасці, Дух натхніў на канкрэтны ўчынак.
Нябесны GPS
«Дух праўды… навучыць вас усёй праўдзе», — абяцаў Хрыстус. У эпоху фэйк-ньюс і інфармацыйнага хаосу гэтае абяцанне гучыць асабліва актуальна. Святы Дух — наш убудаваны навігатар, які вядзе не па найкарацейшым шляху, а па правільным.
Езус сапраўды папярэдзіў: «Яшчэ шмат чаго маю сказаць вам, але цяпер вам гэтага не знесці». Пан разумее нашыя абмежаванні. Ён не выдае ўсю праўду адразу, як перагружаная вэб-старонка, а адкрывае яе паступова, дазавана — роўна гэтулькі, колькі мы здольныя «ператравіць».
Тады зразумела, чаму вернікі розных узростаў і досведу бачаць у адных і тых жа евангельскіх словах розныя сэнсы. Дух бярэ «ад Хрыста і абвяшчае нам» менавіта тое, што патрэбна нам тут і цяпер. Персанальны падыход Найвышэйшага да кожнага з Яго дзяцей.
Знак крыжа: наш траічны подпіс
Штораніцы мільёны людзей ва ўсім свеце робяць адзін і той жа жэст: дакранаюцца ілба, грудзей, левага і правага пляча, прамаўляючы: «У імя Айца, і Сына, і Духа Святога». Гэты просты рытуал — зусім не магічная замова, а спосаб «наладзіць частату» нашай душы на хвалю Тройцы.
Лоб — нашы думкі аддаём Айцу. Сэрца — нашы пачуцці даручаем Сыну. Плечы — нашы справы прысвячаем Духу. Атрымліваецца своеасаблівая ранішняя «сінхранізацыя» з Небам, як смартфон сінхранізуецца з воблачным сховішчам.
І самае дзіўнае: гэты старажытны жэст аб’ядноўвае сёння католіка ў Ватыкане, праваслаўнага ў Маскве, грэка ў Афінах, грэка-католіка ў Львове, копта ў Каіры. Розныя Цэрквы, розныя абрады, а формула тая ж — траічная. Знак таго, што хрысціянскае адзінства мацнейшае за нашы падзелы.
Марыя: першы карыстальнік траічнага «прыкладання»
А зараз аб той, каго можна назваць першай у гісторыі «носьбіткай Тройцы» — аб Панне Марыі. Калі Яна атрымала вестку аб тым, што стане Маці Божай, Яна не сказала: «Мне трэба час, каб падумаць» ці «Я пракансультуюся з псіхолагам». Не! Евангелле паведамляе: Яна «паспяшыла» да Альжбеты.
Уявіце: ва ўлонні Марыі — Сын Божы, у Яе сэрцы — паўната Духа, у Яе свядомасці — воля Айца. І што робіць першая ў гісторыі «мабільная святыня Тройцы»? Спяшаецца служыць! Не медытуе ў адзіноце, не атрымлівае асалоду ад асаблівай абранасці, а ідзе дапамагаць пажылой сваячцы ў цяжкую хвіліну.
Вось прыклад траічнага жыцця: калі Бог пасяляецца ў чалавеку, гэты чалавек не можа не «спяшацца» — да тых, хто мае патрэбу, да адзінокіх, да церпячых. Тройца ператварае нас з «атрымальнікаў благаслаўленняў» у «раздатчыкаў радасці».
Сямейнае фота Сусвету
У заключэнне — невялікае разважанне. Калі Тройца — гэта сям’я, то хрост робіць нас членамі гэтай сям’і. Не прыслугай, не арандатарамі, а паўнапраўнымі дзецьмі і наследнікамі.
Калі наступным разам вы будзеце рабіць знак крыжа, падумайце: вы ставіце подпіс пад «сямейным пагадненнем» з Найвышэйшым. Айцец абяцае любіць вас як сваіх дзяцей, Сын — ісці побач як Старэйшы Брат, Дух — быць вашым унутраным Настаўнікам і Суцяшыцелем.
А наўзамен? Усяго толькі жыць па-сямейнаму — клапаціцца адзін пра аднаго, дзяліцца радасцямі і смуткам, прабачаць крыўды і «спяшацца» на дапамогу. Не так ужо шмат за білет у вечнасць, ці не праўда?
Бо як сказаў апостал Павел: «вы ўжо не чужыя і не прыхадні, але суграмадзяне святых і дамачадцы Бога». Сардэчна запрашаем у самую дружную сям’ю ў Сусвеце — сям’ю Найсвяцейшай Тройцы!
Разважанне падрыхтаваў а. Міхаіл Ткаліч SJ
для друку
