Каталіцкі Веснік Добрая Вестка ў тваім доме!
Евангелле Ян 20, 1–9
У той час:
У першы дзень тыдня Марыя Магдалена прыйшла да магілы раніцай, калі было яшчэ цёмна, і ўбачыла, што камень адсунуты ад магілы. І пабегла, і прыбыла да Сымона Пятра і да другога вучня, якога любіў Езус, і сказала ім: Забралі Пана з магілы, і не ведаем, дзе паклалі Яго.
Тады выйшаў Пётр і другі вучань, і пайшлі да магілы. Пабеглі абодва разам. І другі вучань пабег наперадзе хутчэй за Пятра і прыбыў да магілы першы. Заглянуўшы, убачыў, што ляжаць палотны, аднак не ўвайшоў. Тады прыйшоў за ім Сымон Пётр і ўвайшоў у магілу, і ўбачыў палотны, якія там ляжалі, і хусту, якая была на галаве Ягонай, не з палотнамі яна ляжала, а асобна, скручаная на іншым месцы. Тады ўвайшоў і той другі вучань, што прыбег першы да магілы, і ўбачыў, і паверыў. Бо яны яшчэ не ведалі Пісання, што трэба было Яму ўваскрэснуць з мёртвых.
У пошуках леку ад панядзелка
Ці ведаеце, што аб’ядноўвае фармацэўтычныя кампаніі і велікодныя святкаванні? І адны, і другія прапануюць лек ад смерці! Толькі падыход крыху розны.
Мы жывём у дзіўны час. Раніцай сутаргава шукаем таблетку ад галаўнога болю, удзень глытаем вітаміны для несмяротнасці, увечары вывучаем артыкулы пра падаўжэнне жыцця, а ў нядзелю… У нядзелю некаторыя з нас ідуць у храм, дзе ім распавядаюць, што рашэнне ўжо знойдзена — і знойдзена яно каля двух тысяч гадоў таму.
Цікавая сітуацыя, ці не так?
У крамах мы ўважліва чытаем тэрмін прыдатнасці на ўпакоўках з ежай, але неахвотна думаем пра тэрмін прыдатнасці ўласнага жыцця. Будуем кар’еру, нібыта будзем працаваць вечна. Збіраем грошы, быццам возьмем іх з сабой. І ўвесь гэты час пазбягаем галоўнага пытання: а што далей?
І вось надыходзіць Вялікдзень. Урачыстая служба, фарбаваныя яйкі, кулічы, сямейныя абеды. Віншуем адзін аднаго са “святам святаў”, а потым… вяртаемся да штодзённых клопатаў, быццам нічога і не здарылася.
А што, калі ў панядзелак пасля Вялікадня мы працягнем жыць так, быццам Уваскрасенне сапраўды адбылося? Калі мы раптам паверым, што Хрыстос сапраўды ўваскрос і заўсёды побач? Што гэта азначае для нас, тых, хто стаіць у чэргах, спазняецца на працу, спрачаецца з калегамі?
Уявіце сабе такую сцэну: панядзелак, раніца, затор на дарозе. Вы спазняецеся на важную сустрэчу. Вадзіцель наперадзе едзе так павольна, што чарапахі абганяюць яго, пасмейваючыся. Звычайна ў такой сітуацыі вы пачалі б сігналіць, успамінаючы ўсіх святых (але не ў тым кантэксце, у якім яны хацелі б быць узгаданыя). Але сёння нешта змяняецца. Вы ўспамінаеце ўчарашняе свята і думаеце: “А што, калі Ён сапраўды заўсёды са мной? Вось тут, у гэтым заторы?” І раптам ваша раздражненне пачынае здавацца… крыху недарэчным.
Ці іншая сітуацыя: начальнік дакарае вас за памылку, якой вы не рабілі. Звычайна гэта нагода крыўдаваць некалькі дзён і скардзіцца ўсім сябрам. Але што, калі ў гэты момант вы ўспомніце пра Таго, каго несправядліва асудзілі, але хто не трымаў зла? Можа, тады вы проста спакойна патлумачыце сітуацыю, а потым адпусціце гэта.
Непрактычна? Наіўна? Магчыма. Але ці не больш наіўна верыць, што бясконцыя стрэсы, крыўды і страхі прывядуць нас да шчасця?
Мы так прывыклі жыць у цемры, што нават не ўяўляем, як выглядае святло. Мы прызвычаіліся да “духоўнай блізарукасці”, калі бачым толькі тое, што перад вачыма: тэрміны, рахункі, праблемы. І зусім забываемся паглядзець далей, убачыць перспектыву.
А што, калі Вялікдзень — гэта не проста гістарычнае свята ці сямейная традыцыя? А калі гэта запрашэнне да новага бачання, да новага ўспрымання рэчаіснасці?
Вось Марыя Магдаліна прыходзіць да гробу і бачыць, што ён пусты. Спачатку яна ў роспачы: “Укралі цела майго Пана!” Лагічная рэакцыя, праўда? Калі знікае дарагі чалавек, мы не думаем пра цуд, мы думаем пра найгоршае. Але потым яна сустракае Уваскрослага — і ўсё змяняецца. Увесь свет становіцца іншым.
Колькі разоў у нашым жыцці здараліся падзеі, што спачатку здаваліся катастрофай, а потым аказваліся паваротам да лепшага? Колькі разоў мы стаялі перад пустым гробам сваіх надзей, не разумеючы, што гэта не канец, а пачатак?
Можа, сапраўдны “лек ад смерці” — гэта не таблетка і не эліксір, а новы погляд на рэчаіснасць? Погляд, пры якім нават у панядзелак раніцай, стоячы ў чарзе ці затрымаўшыся ў ліфце, мы можам адчуць, што не самотныя. Што побач Той, хто прайшоў праз сваю цемру да святла і цяпер гатовы правесці праз цемру і нас.
І яшчэ адна цікавая думка. Калі Хрыстос сапраўды ўваскрос і заўсёды з намі, дык Ён бачыць усе нашы маленькія штодзённыя драмы. Бачыць, як мы перажываем з-за плямы на кашулі, спазнення на сустрэчу, няўдалага сэлфі… Думаю, Ён часам усміхаецца, гледзячы на нас, як бацька ўсміхаецца, гледзячы на дзіця, якое лічыць канцом свету неатрыманую цацку.
Магчыма, менавіта гэтая ўсмешка і ёсць сутнасць Вялікадня — пяшчотная, разумная ўсмешка Таго, хто бачыць нашы страхі і ведае: усё будзе добра. Не таму, што ў нас не будзе праблем, а таму, што нават у самых цёмных куточках жыцця мы ўжо не самотныя.
Урэшце, калі задумацца, ці не гэта сапраўдны цуд — не столькі пусты гроб дзве тысячы гадоў таму, колькі магчымасць у нашым звычайным, поўным клопатаў жыцці раптам адчуць прысутнасць любові, мацнейшай за смерць?
У гэтым годзе, выходзячы са святыні пасля велікоднай службы, варта ўзяць з сабой крыху гэтага святла — не толькі ў выглядзе свечкі, але і ў сэрцы. І, магчыма, нават панядзелак не будзе мець патрэбы ў леках.
Хрыстос Уваскрос! І так, гэта датычыцца нават панядзелка.
Разважанне падрыхтаваў а. Міхаіл Ткаліч SJ
для друку
